وصیتی از ملاصدرا

بسم الله الرحمن الرحیم

در اواخر کتاب عرشیه ملاصدرا مطلبی برای سالکین راه خدا بیان شده که اینجا می­آوریم:

ای بنده خدا به خدایت روی آور، و از خانه حجاب نفست بیرون آی، و به نزد خدا و رسولش مهاجرت نمای تا از عجایب ملکوت و ایات جبروت الهی به آن مقدار که چشمی ندیده و گوشی نشنیده دست یابی، پس اگر در مسیر این راه مرگ مهلت نداد بدان که به اجرت رسیده‌­ای و اوست اجر دهنده. قرآن الهی می­فرماید: «وَمَن یَخْرُجْ مِن بَیْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَى اللّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلى اللّهِ  …»( بخشی از آیه ۱۰۰ سوره نساء، و کسی که از خانه‏ اش به عنوان مهاجرت به سوی خدا و پیامبر او بیرون رود سپس مرگش فرا رسد پاداش او بر خدا است) هر کس به مقصد خدا و پیامبرش هجرت کند و مرگ او را فرا رسد اجرش با خدای اوست.

سپس ملاصدرا می­‌فرماید: چنانچه برهان نور الهی را خداوند در قلب مومن بیندازد بصیرتش نورانی شده، و اشیاء عالم را با همان حقیقتش می‌­بیند همچنانکه در دعا آمده: «اللهم ارنا الاشیاء کما هی» خداوندا موجودات عالم را آنچنان به ما نشان بده که در واقع می­‌باشند، و این معانی به دست نمی‌­آید مگر با التماس از انوار مشکات نبوت و باطن ولایت، پس بر تو باد که دل را از علایق دنیوی به نحو اتم مجرد کنی، و سر باطن را در نهایت طهارت پاک کن و از عالم کثرت و خلق خدا خود را جدا کنی، و مناجات­‌های زیادی را با خدا در خلوت­‌ها داشته باشی، و از ریاست و شهوت­‌ها و اغراض حیوانی روگردان، آن هم با نیت صد در صد صادقانه و خالصانه، و بدان نفس عملت همان نفس پاداش توست. پس بر حذر باش از این که دوست داشته باشی آنچه را که برای تو در آخرت محقق نمی­‌شود و یا تو به آن دست نمی­‌یابی چون با این وضعیت به آتش سوزنده سوخته و یا به درّه ای عمیق پرت خواهی شد و این مقصد مهم به دست نمی­آید مگر با اندیشه و فکر عملی پی در پی نه فقط با حرکت­های عبادتی خشک بدن که هیچ حاصلی از آن نخواهد بود به جز خستگی و رنج این سفر بدون آن که توشه­‌ای و زادی بر داشته باشی برای معاد خود همچنانکه در حدیث شریف آمده تفکر ساﻋﺔ خیر من عبادﺓ ستین سنه، باز دهی یک ساعت فکر و اندیشه را به کار گرفتن از عبادت شصت سال بیشتر و بهتر است.

از کشکول المطالب جلد اول