گلچینی از سایت های علمی ، فلسفی و عرفانی
گلچینی از سایت های علمی ، فلسفی و عرفانی

گلچینی از سایت های علمی ، فلسفی و عرفانی

نقش بیدارگرانه ی قیام عاشورا

امام حسین علیه السّلام، خون قلبش را به آستان الهی هدیه کرد تا بندگان را از ظلمت جهل و نادانی و حیرت و گمراهی رهایی بخشد. یکی از درس ها و جنبه های قابل تأسّی در واقعه ی عاشورا و نهضت اباعبدالله الحسین علیه السّلام، بیدارگری و پیام رسانی این حرکت عظیم است که بسیار جای تأمّل و تعمّق دارد. یک پیام برای انتقال صحیح و تأثیرگذاری ژرف و درست، باید حائز خصوصیاتی باشد: اوّلین شرط اثرگذاری یک پیام، محتوا، غنا و حقّانیت پیام است.

خطبه حضرت سیّد الشّهداء در بیان علت قیام خود

بسم الله الرحمن الرحیم
امام حسین علیه السلام ضمن اینکه گوشزد می ‏کنند که: مَجَارِى الامُورِ وَ الاحْکَامِ عَلَى أَیْدِى الْعُلَمَآءِ بِاللَهِ، الامَنَاءِ عَلَى حَلَالِهِ وَ حَرَامِهِ؛ چنین می گویند که:
اللَهُمَّ إنَّکَ تَعْلَمُ أَنَّهُ لَمْ یَکُنْ مَا کَانَ مِنَّا تَنَافُسًا فِى سُلْطَانٍ، وَ لَا الْتِمَاسًا مِنْ فُضُولِ الْحُطَامِ؛ وَ لَکِنْ لِنَرَى الْمَعَالِمَ مِنْ دِینِکَ، وَ نُظْهِرَ الإصْلَاحَ فِى بِلَادِکَ، وَ یَأْمَنَ الْمَظْلُومُونَ مِنْ عِبَادِکَ، وَ یُعْمَلَ بِفَرَآئِضِکَ وَ سُنَنِکَ وَ أَحْکَامِکَ.
فَإنْ لَمْ تَنْصُرُون وَ تُنْصِفُونَا قَوِىَ الظَّلَمَه عَلَیْکُمْ‏ وَ عَمِلُوا فِى إطْفَآءِ نُورِ نَبِیِّکُمْ؛ وَ حَسْبُنَا اللهُ، وَ عَلَیْهِ تَوَکَّلْنَا، وَ إلَیْهِ أَنَبْنَا، وَ إلَیْهِ الْمَصِیرُ.

«بار پروردگارا! حقّاً تو مى‏دانى که آنچه از ما تحقّق یافته (از میل به قیام و اقدام و امر به معروف و نهى از منکر و نصرت مظلومان و سرکوبى ظالمان) بجهت میل و رغبت رسیدن به سلطنت و قدرت مفاخرت انگیز و مبارات‏آمیز نبوده است؛ و نه از جهت درخواست زیادیهاى اموال و حُطام دنیا!
بلکه به علّت آنست که نشانه‏ها و علامت هاى‏ دین تو را ببینیم، و در بلاد و شهرهاى تو صَلاح و اصلاح ظاهر سازیم؛ و تا اینکه ستمدیدگان از بندگانت در امن و امان بسر برند، و به واجباتِ تو و سنّت‏هاى تو و احکام تو رفتار گردد.
پس هان اى مردم! اگر شما ما را یارى ندهید و از درِ انصاف با ما در نیائید؛ این حاکمان جائر و ستمکار بر شما چیره مى‏گردند، و قواى خود را علیه شما بکار مى‏بندند، و در خاموش نمودن نور پیغمبرتان مى‏کوشند.
و خدا براى ما کافى است، و بر او توکّل مى‏نمائیم، و به سوى او باز مى‏گردیم، و به سوى اوست همه بازگشت‏ها».

(منبع: لمعات الحسین، ص 12)

http://goharemaerefat.ir/

نویسنده: آیت الله علی رضائی تهرانی

منبع: کتاب سیر و سلوک (طرحی نو در عرفان عملی شیعی) صفحه۶۱۱ تا۶۱۳

تفاوت راه عرفان با مسلک غلوّ

برخی همانند شیخیه معتقدند غایت سیر آدمی فنا در امام است. هیچ انسانی به جز امامان نمی‌تواند مستقیماً به وصال پروردگار برسد و نهایت سیر انسان عادی رسیدن به مقام «معرفت امام» است.

این شیوة تفکر در تاریخ اسلام قدمتی هزارساله و بیشتر دارد و ناشی از خلط راه و راهنما با مقصد راه است. به تعبیر زیارت جامعه، امام راه به سوی خداست «أَنْتُمُ الصِّرَاطُ الْأَقْوَم» و راهنمای این راه هم هست «وَ أَدِلَّاءَ عَلَی صِرَاطِه» ولی مقصد نیست. امام آیت عظمای حق است که علی صلواة الله و سلامه علیه فرمود:

«وَ أَنَا الْآیَة الْعُظْمَی»

ولی ذو الآیه نیست. ذو الآیه خداست. امام واسطة فیض خدا، مظهر علم و قدرت حق و ظرف ارادة اوست، ولی خدا نیست. مقصد، خداست و بس.

قرآن به صراحتی هرچه تمام‌تر مقصد را پروردگار اعلام می‌دارد:

أَلا إِلَی اللَّهِ تَصِیرُ الأمُورُ[۱]،

وَإِلَی اللَّهِ الْمَصِیرُ[۲]،

وَإِلَیْهِ تُقْلَبُونَ[۳]،

إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ[۴]،

وَإِلَیْهِ یُرْجَعُ الأمْرُ کُلُّهُ[۵].

استاد در این زمینه در جلد ۵ امام‌شناسی به صورت مبسوط بحث کرده‌اند و در رسالة سرّ الفتوح که نقدی بر کتاب پرواز روح است، نیز بر این مسأله تاکید کرده‌اند.

سلسلة غالیان که مطرود عالمان زبدة شیعه قرار گرفتند و بلکه پیشاپیش مطرود امامان شیعه واقع شدند، سخنی جز این نداشتند که مقصد، خدا نیست بلکه مقصد، امام است و این سخن را به گونه‌های مختلف ابراز می‌کردند. البته گاه این طرز تفکر زمینه‌ساز انحراف‌هایی دیگر شده است. اعتقاد به رکن رابع و شیخ در طریقة شیخیه از همین‌جا ناشی شد.

ابتدا گفتند دست کسی جز امام به دامان خدا نمی‌رسد و سپس گفتند دست کسی جز رکن رابع که شیخ است به دامان امام نمی‌رسد. این انحراف آن‌قدر خطرناک بود که بزرگان شیعه به صراحت آن را نقد و نفی کردند[۶].

نوشتار‌های مرتبط

تفاوت عرفان با تصوف باطل

تفاوت عرفان با علوم غریبه

عبادت عارفانه

راه‌های انحرافی سیر و سلوک

پانویس

۱. شوری/۵۳.

۲. آل عمران/۲۸.

۳. عنکبوت/۲۱.

۴. بقره/۱۵۶.

۵. هود/۱۲۳.

۶. نقل شده از شیخ اعظم انصاری پرسیدند: نظر شما دربارة رکن رابع چیست؟ بلافاصله فرمود: مرحوم محقق در کتاب «شرایع» می‌فرماید: «الرّکن الرابع فی النجاسات».

عناوین دیگر این نوشتار
  • تفاوت عرفان با مسلک غلو (عنوان اصلی)
  • تفاوت راه عرفان با مسلک غلو